تازه‌ترین گفتارهای هنرمندان

به نظر من درباره نقاشی، نگریستن و دیدن، مهمترین اصل است که می‌توان در کتاب‌های دروس دانشگاهی یاد گرفت. انسان با دیدن نقاشی‌های خوب، چشمش به طبیعت باز می شود.

من متعلق به آن دوره‌ای هستم که هیچکس در تصورش نمی‌گنجید که بشود از طریق هنر پول پارو کرد. هدف اصلی همه این بود که به عنوان یک هنرمند جدی گرفته شوند.

ایرانی بودن وصله‌ای نیست که آدم به کارش بچسباند. اگر ذاتا ایرانی باشید لاجرم کار شما هویت ایرانی پیدا می‌کند. در همه کارهای من جنبه اصولی هنر نقاشی رعایت شده است بدون آنکه تصمیم داشته باشم ایرانیت را در آن‌ها به کار بگیرم.

طبیعی است که هر چیزی در جهانِ پیرامون ما را تحت تاثیر قرار دهد. برای من هم هنر زبانی است که می توانم به وسیله‌ی آن حرفم را بزنم و بدون شک مسایل اجتماعی در ناخودآگاهم جاری است و این تلخی از جایی می‌آید که هیچ وقت مرا نسبت به دردهای بشر بی‌تفاوت نگذاشته است.

زیبایی چیزی نیست که همیشه ثابت باشد. زیبایی همواره تغییر می‌کند، درک ما از زیبایی همیشه در حال دگرگونی است. {چنین درکی} به ناظر آن بستگی دارد.

یک هنرمند متعالی آن‌چنان کسی است که دنیای ناگاه خود را آن‌قدر آزاد بگذارند که تجلی کند. ولی دنیای آگاهش آن‌قدر بادانش باشد که این تجلی را مهار کند.

همیشه مجسمه‌سازی با بناسازی همراه بوده و گاهی در عملکردهای زیرستون و سرستون وجود داشته و گاه برای تزیینات به کار می‌رفته، بنابراین هیچ وقت مجسمه‌سازی به‌ جز در زمان حاضر که تا حدود زیادی مستقل شده، جدا از معماری نبوده است.

امروز مرز همه‌چیز کمرنگ شده، منظورم مرز میان مُد و هنر است. چند سال پیش این ایده مطرح شد که یک هنرمند را با یک طراح مد جفت کنند، اما حالا حتی معماران هم سعی می‌کنند هنرمند باشند.

معتقدم هنر سنتی ایرانی مرده است و ما هیچ ارتباطی با آن نداریم. اگر امروز عنایتی داریم به مینیاتور از دریچهٔ نگاه غرب به آن نگاه می‌کنیم. هیچ ارتباط زنده‌ای با هنر قدیم ایران نداریم.

همهٔ ما طوری تربیت شده‌ایم که کمترین استفاده را از خلاقیتمان می‌کنیم. به عنوان مثال وقتی همه وسایل لازم را در اختیار دانش‌آموزان کلاس اول ابتدایی قرار می‌دهم تا کاردستی بسازند، هیچ کاری نمی‌توانند انجام دهند و منتظرند من برایشان کاردستی بسازم و آنها تقلید کنند.

قاشی مانند یک گشت و گذار مفرح است، یک جورهایی مثل حفاری کردن. ما در قطعاتی را شکار می‌کنیم تا کنار هم بگذاریم و یک ترکیب با معنی پدید آوریم.

اصلا با روحیهٔ من سازگار نیست که بخواهم توی کارم شعار سیاسی بدهم. یکی به این دلیل که فکر می‌کنم نقاشی زبانی است که برای این کار ساخته نشده. و اگر بخواهد به آنجا برسد وارد حیطهٔ گرافیک شده است.

به نظر من آدم‌ها تمایل خاصی برای ارتباط برقرار کردن با اثر هنری دارند. نوعی همدلی متقابل. زیبایی نه در نقاشی است و نه در چشم بیننده، در جایی میان آنهاست.

نقاشی باید نقاشی باشد، انشا که نیست. متاسفانه در ایران همه با عینک ادبیات به نقاشی نگاه می‌کنند. من این کار را نکردم. نقاشی کردم.

در جامعهٔ کنونی ما متأسفانه از سنت‌ها به عنوان تزئینات سطحی زندگی استفاده می‌شود که این امر به عمق کم ذهنیات ما برمی‌گردد. بزرگترین مشکل فعلی جامعهٔ ما جهلی است که هنوز برای مبارزه با آن برنامه‌ریزی مطلوب و سنجیده‌ای نداریم.