دسته‌ها
ژوزب لوییس سرت

ژوزب لوییس سرت: اگر قرار است در ایران اشتباه کنید اشتباه جدید کنید، اشتباهات قدیمی را تکرار نکنید

کشور ایران این امتیاز را دارد که می‌تواند از اشتباهات سایر کشورها استفاده کند. شما نباید اشتباهات قدیمی را تکرار کنید. اگر قرار است اشتباهی بکنید، اشتباه جدید بکنید. گفتهٔ شما در مورد خانه‌های ردیفی در دو طرف جاده و این که به صورت فضاهای پر سر و صدا و غیر قابل سکونت درآمده کاملاً درست است. درست مثل اطراف رود سن و حوالی آن در پاریس امروز. این قسمت قبلا بسیار زیبا بود و در آنجا کتاب‌های قدیمی می‌فروختند و مردم هم می‌توانستند پیاده‌روی یا ماهیگیری کنند. اما حالا آنجا را صف‌های طویلی از هزاران هزار اتومبیل پر کرده است. امروز هیچ‌کس آپارتمان‌های زیبایی را که بیست سال پیش دارای ارزش زیادی بودند نمی‌خواهد زیرا غیر قابل سکونت شده‌اند. اگر پنجره را باز کنید سر و صدای زیادی می‌شنوید و اگر ببندید نمی‌توانید نفس بکشید. باید پنجره‌ها را دوجداره کنید تا از شر سر و صدا راحت شوید.

آپارتمان‌ها غیر قابل سکونت شده‌اند و این بدین معنی است که امروز خیابان‌ها، خیابان‌های مهمی که سی سال پیش بهترین محل برای ساختمان بودند، دیگر محل دلخواهی نیستند، زیرا دیگر خیابان‌ها خیابان نیستند بلکه تبدیل به اتوبان شده‌اند. اگر شما از این جاده با چهار یا پنج باند عبوری و تقاطع‌هایی در ارتفاع داشته باشد درست مثل این است که شهر شما بوسیلهٔ رودخانه تقسیم شده باشد. پیاده‌ها مجبورند از روی پلی برای عبور از عرض جاده بگذرند. (در گفتگو با منصور فلامکی، داراب دیبا و سینا ریحانی، منتشر شده در مجلهٔ هنر و معماری، ش ۲۹ و ۳۰، سال ۱۳۵۴)

دسته‌ها
نورمن فاستر

نورمن فاستر: مفهوم پایداری ما را ملزم می‌کند تا کل‌نگرانه بیندیشیم

تغییرات اقلیمی مسئله‌ای بسیار جدی و مفهوم پایداری فراتر از یک مد گذراست و بر بقای معماری و زیرساخت‌ها در هر سطحی، چه یک فرودگاه و چه یک آپارتمان کوچک، اثر می‌گذارد. مفهوم پایداری ما را ملزم می‌کند تا کل‌نگرانه بیندیشیم، نه فقط به یک بنا به تنهایی. مکان و کارکرد بنا، انعطاف و طول عمر آن، جهت‌گیری آن، فرم و سازهٔ آن، سامانهٔ گرمایشی و تهویهٔ آن، مصالحی که در آن به کار رفته، همگی بر میزان انرژی‌ای که برای ساخت، اجرا و نگهداری از آن ساختمان مورد نیاز است اثر می‌گذارد، و همچنین جابجایی مردم و چیزها حین بیرون رفتن از آن و داخل شدن به آن.

معماران نمی‌توانند همهٔ مشکلات زیست‌محیطی جهان را حل کنند، اما می‌توانند ساختمان‌هایی طراحی کنند که تنها با بخشی از سطح انرژی مرسوم امروز کار کنند. همچنین معماران می‌توانند از طریق طراحی شهر و زیرساخت‌ها بر الگوی حمل و نقل تأثیر بگذارند. (در گفتگو با Alain Elkann منتشر شده در وب‌گاه Alain Elkann Interviews، سال ۲۰۱۷)

دسته‌ها
مهدی حجت

مهدی حجت: چه ضرورتی دارد که در کشور ما این همه آپارتمان ساخته شود؟

باید این مسئله را حل کنیم که چه ضرورتی دارد {که در کشور ما} این همه آپارتمان در کنار یکدیگر وجود داشته باشد؟ ما سرزمین بسیار وسیعی داریم و امکانات‌مان هم گسترده است. اگر این امکانات و استانداردها را شناسایی کنیم و از آن‌ها بهره‌برداری کنیم، آن وقت دیگر لازم نیست شهر تهران یک شهر دوازده میلیون نفری شود. شهر پاریس صد سال پیش دو میلیون و سیصد هزار نفر جمعیت داشت و امروز جمعیت آن حتی صد هزار نفر از جمعیت آن موقع نیز کمتر است. یعنی طی صد سال نه تنها اجازه نداده‌اند جمعیت افزایش پیدا کند بلکه حتی آن را تقلیل نیز داده‌اند. توجه کنیم که داریم در مورد شهری حرف می‌زنیم که بسیار جذاب است و همه دوست دارند در آن زندگی کنند. حالا ببینید آیا در مورد تهران هم همین اتفاق افتاده است؟ به هیچ وجه. ما سیاست‌های فکری غلط را در پیش گرفته‌ایم و نتیجه آن این شده که امروز تهران یک شهر دوازده میلیون نفری است که مساحتش، گنجایش جمعیت آن را ندارد. (در گفتگو با سمیه باقری، منتشر شده در وب‌سایت هنرآنلاین، سال  ۱۳۹۷)

دسته‌ها
نوشتارها

کرونا و خانه‌نشینی: در نسبت میان معماری و بیماری کرونا

[et_pb_section bb_built=”1″ custom_padding_last_edited=”on|desktop” _builder_version=”3.22″ background_color=”#ffde00″ custom_padding_tablet=”50px|0|50px|0″ transparent_background=”off” padding_mobile=”off” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on” next_background_color=”#222222″][et_pb_row padding_mobile=”off” column_padding_mobile=”on” _builder_version=”3.25″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on”][et_pb_column type=”4_4″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][et_pb_post_title meta=”off” _builder_version=”3.0.87″ title_font_size=”26″ title_line_height=”1.3em” title_all_caps=”off” meta_font_size=”10″ background_color=”rgba(255,255,255,0)” parallax=”on” parallax_method=”off” text_orientation=”center” parallax_effect=”on” module_bg_color=”rgba(255,255,255,0)” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”]

[/et_pb_post_title][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section][et_pb_section bb_built=”1″ fullwidth=”on” custom_padding_last_edited=”on|desktop” _builder_version=”3.22″ background_color=”#222222″ custom_padding=”0px|0px|0px|0px” custom_padding_tablet=”50px|0|50px|0″ transparent_background=”off” padding_mobile=”off” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on” prev_background_color=”#ffde00″ next_background_color=”#ffffff”][et_pb_fullwidth_header title=”مهدی محمدی” text_orientation=”center” content_max_width=”none” _builder_version=”4.2.2″ title_font_size=”19px” background_color=”rgba(255, 255, 255, 0)” hover_enabled=”0″ button_one_letter_spacing_hover=”0″ button_two_letter_spacing_hover=”0″ button_one_text_size__hover_enabled=”off” button_two_text_size__hover_enabled=”off” button_one_text_color__hover_enabled=”off” button_two_text_color__hover_enabled=”off” button_one_border_width__hover_enabled=”off” button_two_border_width__hover_enabled=”off” button_one_border_color__hover_enabled=”off” button_two_border_color__hover_enabled=”off” button_one_border_radius__hover_enabled=”off” button_two_border_radius__hover_enabled=”off” button_one_letter_spacing__hover_enabled=”on” button_one_letter_spacing__hover=”0″ button_two_letter_spacing__hover_enabled=”on” button_two_letter_spacing__hover=”0″ button_one_bg_color__hover_enabled=”off” button_two_bg_color__hover_enabled=”off” box_shadow_horizontal_image_tablet=”0px” box_shadow_vertical_image_tablet=”0px” box_shadow_blur_image_tablet=”40px” box_shadow_spread_image_tablet=”0px” text_shadow_horizontal_length=”text_shadow_style,%91object Object%93″ text_shadow_horizontal_length_tablet=”0px” text_shadow_vertical_length=”text_shadow_style,%91object Object%93″ text_shadow_vertical_length_tablet=”0px” text_shadow_blur_strength=”text_shadow_style,%91object Object%93″ text_shadow_blur_strength_tablet=”1px” title_text_shadow_horizontal_length=”title_text_shadow_style,%91object Object%93″ title_text_shadow_horizontal_length_tablet=”0px” title_text_shadow_vertical_length=”title_text_shadow_style,%91object Object%93″ title_text_shadow_vertical_length_tablet=”0px” title_text_shadow_blur_strength=”title_text_shadow_style,%91object Object%93″ title_text_shadow_blur_strength_tablet=”1px” content_text_shadow_horizontal_length=”content_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_text_shadow_horizontal_length_tablet=”0px” content_text_shadow_vertical_length=”content_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_text_shadow_vertical_length_tablet=”0px” content_text_shadow_blur_strength=”content_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_text_shadow_blur_strength_tablet=”1px” content_link_text_shadow_horizontal_length=”content_link_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_link_text_shadow_horizontal_length_tablet=”0px” content_link_text_shadow_vertical_length=”content_link_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_link_text_shadow_vertical_length_tablet=”0px” content_link_text_shadow_blur_strength=”content_link_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_link_text_shadow_blur_strength_tablet=”1px” content_ul_text_shadow_horizontal_length=”content_ul_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_ul_text_shadow_horizontal_length_tablet=”0px” content_ul_text_shadow_vertical_length=”content_ul_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_ul_text_shadow_vertical_length_tablet=”0px” content_ul_text_shadow_blur_strength=”content_ul_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_ul_text_shadow_blur_strength_tablet=”1px” content_ol_text_shadow_horizontal_length=”content_ol_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_ol_text_shadow_horizontal_length_tablet=”0px” content_ol_text_shadow_vertical_length=”content_ol_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_ol_text_shadow_vertical_length_tablet=”0px” content_ol_text_shadow_blur_strength=”content_ol_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_ol_text_shadow_blur_strength_tablet=”1px” content_quote_text_shadow_horizontal_length=”content_quote_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_quote_text_shadow_horizontal_length_tablet=”0px” content_quote_text_shadow_vertical_length=”content_quote_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_quote_text_shadow_vertical_length_tablet=”0px” content_quote_text_shadow_blur_strength=”content_quote_text_shadow_style,%91object Object%93″ content_quote_text_shadow_blur_strength_tablet=”1px” subhead_text_shadow_horizontal_length=”subhead_text_shadow_style,%91object Object%93″ subhead_text_shadow_horizontal_length_tablet=”0px” subhead_text_shadow_vertical_length=”subhead_text_shadow_style,%91object Object%93″ subhead_text_shadow_vertical_length_tablet=”0px” subhead_text_shadow_blur_strength=”subhead_text_shadow_style,%91object Object%93″ subhead_text_shadow_blur_strength_tablet=”1px” button_one_text_shadow_horizontal_length=”button_one_text_shadow_style,%91object Object%93″ button_one_text_shadow_horizontal_length_tablet=”0px” button_one_text_shadow_vertical_length=”button_one_text_shadow_style,%91object Object%93″ button_one_text_shadow_vertical_length_tablet=”0px” button_one_text_shadow_blur_strength=”button_one_text_shadow_style,%91object Object%93″ button_one_text_shadow_blur_strength_tablet=”1px” box_shadow_horizontal_button_one_tablet=”0px” box_shadow_vertical_button_one_tablet=”0px” box_shadow_blur_button_one_tablet=”40px” box_shadow_spread_button_one_tablet=”0px” button_two_text_shadow_horizontal_length=”button_two_text_shadow_style,%91object Object%93″ button_two_text_shadow_horizontal_length_tablet=”0px” button_two_text_shadow_vertical_length=”button_two_text_shadow_style,%91object Object%93″ button_two_text_shadow_vertical_length_tablet=”0px” button_two_text_shadow_blur_strength=”button_two_text_shadow_style,%91object Object%93″ button_two_text_shadow_blur_strength_tablet=”1px” box_shadow_horizontal_button_two_tablet=”0px” box_shadow_vertical_button_two_tablet=”0px” box_shadow_blur_button_two_tablet=”40px” box_shadow_spread_button_two_tablet=”0px” box_shadow_horizontal_tablet=”0px” box_shadow_vertical_tablet=”0px” box_shadow_blur_tablet=”40px” box_shadow_spread_tablet=”0px” vertical_offset_tablet=”0″ horizontal_offset_tablet=”0″ z_index_tablet=”0″ /][/et_pb_section][et_pb_section bb_built=”1″ _builder_version=”3.22″ prev_background_color=”#222222″ next_background_color=”#000000″][et_pb_row padding_mobile=”off” column_padding_mobile=”on” _builder_version=”3.25″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” custom_padding=”0px||0px|” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on”][et_pb_column type=”4_4″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][et_pb_text _builder_version=”4.2.2″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” text_orientation=”right” hover_enabled=”0″ use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”]

پیامک‌های وزارت بهداشت و اخبار و مطالب و توصیه‌های مختلف راجع به ویروس کرونا همهٔ ما را خسته کرده است. اما فکر می‌کنم در میان همهٔ این مطالب جای یک موضوع خالیست. آیا ما معماری‌خواندگان از تجربهٔ چنین بحرانی می‌توانیم درسی بیاموزیم؟

در این روزها بعضی‌ها این امکان را داشتند برای اجتناب از بیماری در خانه بمانند و جز به ضرورت از آن خارج نشوند. من هم جزو این افراد بودم. تجربهٔ خانه‌نشینی باعث شد به این موضوع فکر کنم که فضای خانه‌های امروز ما تا چه حد برای اقامت طولانی مدت مناسب است؟

اگر بخواهیم خانه‌های معمول امروز را از حیث داشتن امکانات فضایی و کالبدی برای پاسخ‌دادن به نیازهای روحی و جسمی ساکنان برای مدتی طولانی بسنجیم، قطعاً بیشتر آنها در چنین آزمونی مردود می‌شوند. خانه‌های قشر متوسط و ضعیف جامعهٔ امروز ما به هیچ‌وجه مناسب اقامت طولانی‌مدت نیستند. این خانه‌ها بیشتر به خوابگاه شبیه‌اند.

برای درک بهتر وضعیت خانه‌های آپارتمانی امروز را با یک خانهٔ حیاط‌دار مقایسه کنید. منظورم یک خانهٔ سنتی اعیانی مثل خانهٔ عامری‌های کاشان نیست؛ یک خانهٔ حیاط‌دار کوچک و معمولی پنجاه سال پیش مثلاً. از حیث امکان سکونت طولانی‌مدت، خانه‌های حداقلی امروز در مقایسه با خانه‌هایی که در گذشته‌ای نه چندان دور می‌ساختیم بسیار نامطلوب‌اند.

امروز به علل مختلف خانه‌ها را با کمترین فضای باز و نیمه‌باز خصوصی طراحی می‌کنیم. اما فارغ از بحران فعلی، افراد بسیاری بخاطر معلولیت یا از کار افتادگی یا پیری، و با توجه به وضع بسیار اسف‌بار شهری امروز، ناچارند مدت‌هایی طولانی خانه‌نشین باشند. آیا فکری به حال آنها کرده‌ایم؟ می‌دانم که در مقایسه با سیاست‌مداران و قانون‌گذاران و کارفرمایان، کار زیادی از دست ما طراحان برنمی‌آید. با این حال آیا می‌توانیم نقش و تأثیر معماران در وضعیت موجود را نادیده بگیریم؟

شاید یکی از درس‌هایی که ما باید از بحران فعلی بگیریم همین باشد که پس از این فکری هم به حال ساکنان همیشگی فضاها کنیم. شاید بتوانیم با تمهیداتی معمارانه وضعیت را اندکی بهبود ببخشیم یا لااقل در برابر برخی خواسته‌های کارفرمایان سودجو بیش از پیش مقاومت کنیم.

[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section][et_pb_section bb_built=”1″ custom_padding_last_edited=”on|desktop” _builder_version=”3.22″ background_color=”#ffffff” custom_padding=”0px|0px|0px|0px” custom_padding_tablet=”50px|0|50px|0″ transparent_background=”off” padding_mobile=”off” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on” prev_background_color=”#000000″ global_module=”4602″][et_pb_row global_parent=”4602″ padding_mobile=”off” column_padding_mobile=”on” _builder_version=”3.25″ background_size=”initial” background_position=”top_left” background_repeat=”repeat” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on”][et_pb_column type=”4_4″ global_parent=”4602″ _builder_version=”3.25″ custom_padding=”|||” custom_padding__hover=”|||”][et_pb_code global_parent=”4602″]

[/et_pb_code][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]

دسته‌ها
منصور فلامکی

محمد منصور فلامکی: خانهٔ سنتی را داده‌ایم و آپارتمان گرفته‌ایم؛ معماران ما هرگز وجه میانه‌اش را مطالعه نکرده‌اند

ما یک اصطلاح خوب داریم؛ همیشه مسکن و مأوا با هم به کار رفته. مأوا محفلی است که خانه‌ای با خانه‌های دیگر گفت‌وگو دارد. آدمها صدای همدیگر را می‌شناسند و می‌شنوند و… . این اتفاق دیگر رخ نمی‌دهد اما تمام این وجه را نیز نباید بر عملکرد مدیران متمرکز کنیم. بخش اصلی به متخصصان باز می‌گردد. ما به مقیاس شهر و به قیاس تک‌تک خانه‌ها مقصریم. ما باید ایده‌های درست مقیاس شهری را مطرح می‌کردیم. این که خانه‌های سنتی را بدهیم و آپارتمان تحویل بگیریم وجه میانه‌اش هرگز توسط معماران مطالعه نشده است. و بردن هویت انجام شده است. در مورد باغ‌های ایرانی هم که مهمترین تجربهٔ باغ‌سازی جهان است باغ‌های ایرانی نیز این مسئله صدق می‌کند که بدون مطالعه باغ‌ها را داده‌ایم و پارک شهر تحویل گرفته‌ایم. (در گفتگو با حورا پورجعفر، منتشر شده در مجلهٔ آزما، ش ۱۱۳، سال ۱۳۹۴)

دسته‌ها
عبدالرضا زکایی

عبدالرضا زکایی: پیش‌نیاز معماری اسلامی اسلامی بودن زندگی و اقتصاد و آزادی است

همان‌موقع که {در یکی از خیابان‌های تهران} اجازه می‌دهید یکی 12 طبقه بسازد و یکی پنج طبقه، یعنی به یکی اجازه دادید و به یکی نه، خودش غیراسلامی است. می‌خواهید اسلامی باشد همه را یک اندازه دهید. در خیابان ایکس بگویید این تعداد طبقه، در یک خیابان دیگر بگویید آن تعداد. مگر اسلام چی می‌گوید؟ یکی از حرف‌های اسلام چیست؟ عدالت. برابری. برابری یعنی همین. چرا به یکی اجازه می‌دهند؟ برای اینکه بیشتر پول می‌دهد و شهر را خراب می‌کند. شهرداری تهران را می‌فروشد. این از فجیع‌ترین کارهای است که در این مملکت اتفاق می‌افتد. خیابان می‌فروشد، کوچه می‌فروشد، کوه می‌فروشد. حالا شما چگونه می‌توانید از معماری ایرانی- اسلامی حرف بزنید؟ چگونه می‌توانید ریشه‌یابی کنید؟ برنامه بریزید و برنامه را به کسانی بدهید که شهر را می‌فروشند! که چه کنند؟ اینها که مجری برنامه نیستند، اینها مجری بودجه سالانه‌شان هستند. هزاران نفر سراغ من می‌آیند که دفترم را بکوبم و شراکتی برج بسازم می‌گویم نه. ولی می‌بینم دور تا دور دفتر من پروانه گرفته‌اند و ساختمان‌سازی می‌کنند. حجاب زندگی من از بین رفته است. یک جا پرده کشیدم، فردا باید یک چادر هم آن طرف بسازم. {…}

برای اینکه در شهری معماری اسلامی داشته باشید، باید زندگی اسلامی کنید. نحوه زندگی نقطه‌عطف تمام حرف‌های من است. در تهران باید اقتصاد اسلامی، آزادی اسلامی و زندگی اسلامی داشته باشید تا معماری اسلامی هم بسازید. حال سؤال این است که آیا من می‌توانم زندگی اسلامی داشته باشم؟ می‌توانم در خانه‌ام اندرونی و بیرونی داشته باشم و میهمان ابتدا به تالار میهمانخانه راه پیدا کند و محارم از اندرونی وارد تالار پذیرایی شوند؟ اصلا چنین پولی دارم؟ پس باید بروم در یک آپارتمان پنجاه متری که آشپزخانه آن هم اُپن است. آشپزخانه اُپن یک پدیده وارداتی است که خود اروپایی‌ها به‌سختی از آن استفاده می‌کنند و مال خانه‌های به‌شدت ارزان‌قیمت و بی‌مصرف است. (در گفتگو با افسانه شفیعی، منتشر شده در روزنامهٔ شرق، ۱۳۹۴)

دسته‌ها
برونو زوی

برونو زوی: معماری است که در بیشتر مواقع نحوهٔ زندگی مردم را تعیین می‌کند

امروزه در نود درصد از موارد، معماری است که نحوهٔ زندگی را معین می‌سازد. مثلاً اگر من یک کارمند دولت باشم که در شهر زندگی می‌کنم و آدمی کم‌درآمد نیز هستم، مجبورم در آپارتمانی زندگی کنم که مرا محدود می‌کند و بر من مسلط است. من در این میان به هیچ‌وجه اجازهٔ مطرح شدن ندارم. ولی اگر بتوانم خانه‌ای برای خود بسازم آن وقت است که نحوهٔ زندگی من مطرح خواهد بود. پس معماری شخصیت را توان می‌بخشد ولی تا وقتی که آدم در آپارتمان اجاره‌ای زندگی می‌کند جای مطرح شدن شخصیت نیست. (در گفتگو با کواردو کواردی، ترجمهٔ ایرج شهروز تهرانی، منتشر شده در مجلهٔ آبادی، ش ۵۶ و ۵۷، سال ۱۳۷۸)