برچسب: امروز

امروز متأسفانه به دلیل نبودن شناخت کافی در ایجاد فضایی سالم و سازنده هر کس هر فرصتی پیدا می‌کند می‌خواهد همهٔ حرف‌های گفته و ناگفتهٔ خود را در عرصه‌های ارتباط جمعی مطرح کند. نبودن معیارهای درست برای بررسی کم و کیف تلاش‌های هنری، ماهیت هر امری را مخدوش می‌کند. ولی آنچه که مسلم است نظر و دیدگاه‌های صاحب‌نظران برای ما مهم است نه دیگران. چرا که بیشترین آسیب را در رابطه نقد و بررسی هنری خوشنویسی از خودمان خورده‌ایم و بعضی از صاحب‌نام‌های ما برای نفی تلاش جامعهٔ خوشنویسی و حضور در گروه مدرنیسم، چهرهٔ دلکش و دلربای این هنر را مخدوش می‌کنند و آن را تکنیک و فن معرفی می‌کنند. در حالی که در خلوت خود هر سطر و هر کلمه و هر پاره حرف آن را در تکه کاغذی قبله‌گاه نگاه و نظر خود می‌سازند.

گمان می کنم، زمانی به یک بلوغ فکری در کار خودمان خواهیم رسید که پیش از آنکه یک بعدی به پرستش تلاش‌وار خودمان بپردازیم، نگاه جامعی به همهٔ هنرها داشته باشیم. همه هنرها به هم وابسته و پیوسته هستند و این نگرش جامع به نوعی زیربنای رشد و توسعه فکری در هنر را ایجاد می‌کند. وقتی مجموعه‌های دوران گذشته مثل شاهنامهٔ بایسنقری را ملاحظه می‌کنیم، در نگاه اول به لحاظ موضوعی فقط خوشنویسی است، در حالی که جدای از نگارگری‌های بی‌بدیل و مسحورکنندهٔ آنها، ده‌ها هنرمند دیگر در شکل گیری آن نقش داشته‌اند.

در دنیای ارتباطات تصویری، این پیوند و تأثیرگذاری و تأثیرپذیری میان همهٔ رشته‌های هنری وجود دارد و شخصاً آنچه را که اندوخته‌ام حاصل حضوری همیشگی در همهٔ فضای فرهنگی و هنری امروز بوده است. (در گفت‌وگو با امیر شکیبا، منتشر شده در مجلهٔ مطالعات هنرهای تجسمی، ش ۲۷، بهمن ۱۳۸۶)

من از بعضی از شماها یزدی‌ترم. و عقیده دارم بروز مسلمانی، بافت یزد است. این ارزش‌های مانا و ماندگار گذشته است. فقط تاریخی نیست؛ که تاریخ هم هست. اما متعلق به همین امروز است.

بازگشت به خانه‌سازی با این روش در بسیاری از کشورها آغاز شده. در دنیا به دو وجه اقتصادی و تاریخی به این بافت توجه می‌کنند. وجه تاریخی یعنی ما در گذشته چنین بوده و اکنون نیستیم. گرچه این حاوی ارزش‌های ماندگاری است که امروز هم معتبر است. اگر کهنه نگاهش کنیم باید بگوییم شعر حافظ هم کهنه شده و باید دور ریخت. یزد، حافظ معماری است. حافظی به شکل و شمایل معماری. اگر او بی‌ارزش است اینها هم. اگر حافظ، حاوی ارزش‌های ماندگار و باورهای دینی است، این بافت هم.

{…} معامله ما با بافت‌های تاریخی از بنیاد، غلط است. نگاه غربی هم نباید باشد. این ذهنیت را که کوچه‌های بافت چند متر گسترش یابد، باید دور ریخت. کدام عاقلی این را تصویب می‌کند؟ امیدوارم تصویب نشود. هر که در خاطرش هم گذشته که بافت خراب شود، باید توبه کند.

اسلام در هزاران سال تمدنی ساخته که درخشان‌ترین جلوه‌اش معماری است. هر تمدنی را با آثارش می‌شناسند. مرکز تمدن اسلام، ایران بوده که معماری‌اش در ایران شکوفا شده و تلألو این معماری، ایرانی است. مسلمانی که در رکوع و سجود خلاصه شود، جفا به اسلام است. اگر مسئولین این مطلب را با وجدان درک کنند و هیچ کاری هم نکنند، دستشان را می‌بوسیم. چرا که مردم، دست تنها همه کارها را خود انجام می‌دهند. مسئولان فقط رفع موانع کنند. (در نشست هم‌اندیشی حامیان بزرگ‌ترین بافت خشتی زنده جهان، به گزارش وب‌سایت یزد فردا، سال ۱۳۹۲)

هیچ طرح کلی و جامعی در مورد این که چطور می‌توان به‌روزتر بود وجود ندارد. با این حال معمارانی وجود دارند که فکر می‌کنند هر چقدر عجیب و غریب‌تر بسازند مدرن‌تر خواهند بود. جامعه با شگفت‌زدگی در مواجهه با این آثار عجیب و غریب عکس‌العمل نشان می‌دهد و به آنها این امکان را می‌دهند تا در قالب یک مکتب جدید خود را ارائه کنند. آنها می‌تابانند، می‌چرخانند، خم می‌کنند، رنگ می‌کنند و در واقع هر کاری بتوانند انجام می‌دهند تا چیزی شگفت‌آور خلق کنند. چیزی که صرف نظر از این که تا چه حد پرهزینه خواهد بود، به شکل بدی طراحی و ساخته نیز می‌شود تا در هر زمان و دوره‌ای مورد توجه قرار گیرد.

معاصر بودن یعنی تلفیق امروز، دیروز و فردا. یعنی وقتی که اکنون با لذتی فراوان ادیسه را در جدیدترین نسخه آن که به زبان اسپانیایی توسط کارلوس گارسیا گال نوشته شده است، می‌خوانم بی‌زمانی و معاصر بودن محض هومر به روشنی بر من آشکار است. هنگامی که دمودوکوس میوز آواز می‌خواند و ادیسه چهره‌اش را می‌پوشاند تا فایاکی‌ها نتوانند گریه او را ببیند اشک در چشمانم حلقه می‌زند.

هومر کاملاً معاصر است حتی بیش از پل آستر. کسی که در کنار مشهوریت غیر قابل انکارش در چند سال گذشته، در حال حاضر وقت خود را به نوشتن چیزهای عجیب برای حفظ فروش آثارش اختصاص داده است. (در مقالهٔ «لفظ معاصر به چه معنی است؟»، منتشر شده در مجلهٔ شارستان، ش ۴۴ و ۴۵، سال ۱۳۹۴، ترجمهٔ نشید نبیان)

من فکر می‌کنم که در اوضاع امروز، داشتن رویکرد میان‌رشته‌ای در طراحی الزامی است. اگر واقعا مشتاق کار بصورت همکارانه هستید، آن را در روند همکاری یاد خواهید گرفت و این برای همهٔ اعضای گروه اتفاق خواهد افتاد. بحث و گفتگو دربارهٔ سناریوهای محتمل برای نتیجهٔ هریک از پروژه‌ها زمانی قابل اطمینان خواهد بود که افراد مختلف در آن شرکت داشته باشند. این همان تغییری است که در نقش معمار به وجود آمده است؛ ما معماران لازم است که بیشتر از گذشته اهل همکاری و مشارکت باشیم. دنیای امروز به گروه‌هایی متشکل از متخصصان چند رشته نیازمند است که در پروژه‌هایی که ارزش‌هایی به اجتماع اضافه می‌کنند همکاری کنند. ما ناچاریم که دربارهٔ مسئولیت‌های مشترکمان در زمینهٔ بناهایی که می‌سازیم و بناهایی که در شهرها وجود دارد گفتگو کنیم. (در گفتگو با Martin Barry، منتشر شده در وب‌گاه designboom، سال ۲۰۱۸)