برچسب: اهمیت معماری

بسیاری از معماران فقط به معماری و منحصراً به معماری علاقه دارند. کافیست کلمه‌ی زیرساخت را بشنوند تا موهایشان سیخ شود. اگر باور کنید {به زعم آنها} این وظیفه‌ی شهرسازان است و هیچ ربطی به آنها ندارد. اما بدون زیرساخت‌ها کجا بودیم؟ هر کسی می‌تواند این را به چشم خود ببیند. وقتی از هامبورگ به ژنو سفر کردید، چون قرار بود اینجا همدیگر را ببینیم، چه چیزی بر برداشت شما از شهر تأثیر گذاشت؟ به احتمال زیاد، حس و حال عبور از منطقه‌ی شهری، اینکه اینجا پر سر و صدا است یا بوی بد می‌دهد یا احساس خوشایندی به شما منتقل می‌کند. در واقع در بادی امر، {برداشت شما} به معماری بستگی ندارد.

{…} معماران جهان، آیا صدای من را می‌شنوید؟ لطفاً خودتان را خیلی جدی نگیرید! (می‌خندد) {…} من فقط دارم در مورد تکبر هشدار می‌دهم. چیزهای زیادی در دنیا وجود دارد که مهم‌تر از معماری هستند. البته، این بدان معنا نیست که من از آرزوهای معماری‌ام دست می‌کشم. اگر، برای مثال، در حال ساخت پل هزاره در لندن باشم، پس برایم مهم است که این سازه چگونه به نظر می‌رسد و چگونه ساخته شده است. اما بسیار مهم‌تر از ظاهر یا ساختار، این واقعیت است که سالانه هفت میلیون نفر از این پل عبور می‌کنند و بنابراین دو بخش از شهری را که معمولاً شلوغ هستند که به هم متصل می‌کند. منظور من همین است. این نوع زیرساختی است که برای من اهمیت دارد. (در گفت‌وگوی منتشر شده در کتاب Talking architecture: interviews with architects در سال ۲۰۰۸)

ما باید معماران را متقاعد کنیم که نیاز است بخشی از دانشی را که عمداً دور انداخته‌اند بازیابی کنند. ما باید با از بین بردن این توهم که وجود معماران ضروری است شروع کنیم. معماری، همچون پوشاک، یک هنر عام است؛ {یعنی} پاسخ‌هایی قابل پیش‌بینی برای پرسش‌های قابل پیش‌بینی فراهم می‌کند.

معماران ما را به سمت {پذیرش} دیدگاهی اغراق‌آمیز در مورد اهمیت خود سوق داده‌اند. {البته که} آنها گاهی اوقات چیزهای شگفت‌انگیزی تولید می‌کنند، اما در بیشتر مواقع معماران همچون طراحان لباس غیر ضروری و خیلی خطرناک‌تر از آنها هستند. (در مقاله‌ی Against Architecture در سال ۱۹۸۳، به نقل از کتاب Untimely Tracts)

وقتی راجع به معماری صحبت می‌کنم همیشه توضیح می‌دهم که معماری مهم‌ترین چیزی نیست که وجود دارد. زندگی مهم‌ترین چیز است؛ {یعنی} کنار آمدن مردم با یکدیگر. همبستگی {آدم‌ها با هم} یک ضرورت است. به نظر من معماری صرفاً مکملی است برای چیزهای مهم‌تر. وقتی به اطراف نگاه می‌کنی و مصیبت را همه‌جا می‌بینی نمی‌توانی به معماری همچون چیزی اساسی فکر کنی.

وقتی من برای ساختن یک زندگی از خانه خارج شدم -من فرزند خانواده‌ای کاتولیک بودم- فهمیدم که دنیا ناعادلانه است. من طرف چپ‌ها را گرفتم و تا به امروز بر موضع خود هستم. ما باید دنیا را تغییر دهیم. من همیشه به شاگردان می‌گویم که کافی نیست که دانشکده را در مقام یک حرفه‌مندِ کاردرست ترک کنند، آنها باید پای خود را روی زمین بگذارند. آنها باید کشور و دنیای خود بشناسند. من معتقدم وقتی آدمی به آسمان برود و بفهمد که چقدر کوچک و بی‌اهمیت است دنیا تغییر خواهد کرد. (در گفت‌وگو با Brian Mier، منتشر شده در مجلهٔ Index، سال ۱۹۹۹)

به نظر من بنای سیگرام به واقع یکی از بناهای زیبای جهان امروز است. این بنا با سیمایی کشیده و شکوهمند برپاست، ولی راوی قصهٔ حقیقی معماری نیست. این بنا چیزی سهل‌الوصول است، جنینی مرده است بر فراز نوعی سکو. معمارانی که به آن حسادت می‌کنند کافی است نمونهٔ نقره‌ای آن را بسازند تا هر فوت مربعش به جای هشتاد و هشت دلار دویست دلار قیمت بیابد.

به هر ترتیب، این بنا صادق نیست زیرا نیروی باد در آن هویدا نیست. نیروهای بزرگی در بنا پنهان شده است که نیروی باد را خنثی می‌کند. بنابراین، این بنا واقعیت وجود چنین نیروهایی را بیان نمی‌کند. نیروی جاذبه واجد اهمیت نیست و به آسانی محاسبه می‌شود. ولی فشار باد به سادگی قابل محاسبه نیست و برای مهار آن تمهیدات مفصلی لازم است.

تردیدی ندارم که اگر نیروی باد در این بنا بیان می‌شد حتی آدم معمولی نیز هنگام گذر از کنار آن بیش از امروز بدان می‌نگریست، حتی اگر این بیان خام‌دستانه بود. او می‌ایستاد تا دربارهٔ بنا بیندیشد. دربارهٔ این که چگونه برپا شده است و چگونه کار می‌کند. ولی دربارهٔ بنای امروز بسیار کمتر می‌اندیشد. در این بنا همان رویکردی تبعیت شده است که در مثال زرافه با گردن کوتاه ذکر شد. در این رویکرد هر چیز ناگزیر باید شبیه به تصور اولیهٔ طراح از آن به نظر برسد. در رویکرد دیگر شما به سادگی اجازه می‌دهید که هر چیز همان‌گونه که می‌خواهد به نظر برسد، همان‌گونه که طبیعتْ خارپشت را مجاز می‌دارد. در این رویکرد شما اجازه می‌دهید که هر چیز دربارهٔ خودْ چیزی به شما بگوید. دربارهٔ نیروهای حقیقی‌ای که می‌توان شیوه‌ای از زندگی را از آن استنتاج کرد. پس مهم است که چنین فرم‌هایی ظهور و بروز یابد.

نکتهٔ دیگر این است که من عمیقا معتقدم که بنا نباید ناتمام به نظر برسد. به باور من پایانی همچون شیء اره‌شده نمادی از جامعهٔ ماست، نوعی نگاه خسته به چیزها. ولی اگر به واقع به اهمیت معماری باور داریم، باید پایانی برای بنا در نظر بگیریم تا روشن باشد قصدی برای افزودن بر آن نیست و قرار نیست هیچگاه کسی چیزی بر فراز آن بنا کند. می‌دانیم که باید بنا را پایان دهیم. و اگر حس می‌کنیم که این پایان چگونه باید باشد، بسیار خوب است که بیانش کنیم. (در گفت‌وگوی پس از سخنرانی در اختتامیهٔ کنگرهٔ اترلو در سال ۱۹۵۹، برگرفته از کتاب «لویی کان؛ متون اصلی»، به کوشش رابرت تومبلی، ترجمهٔ محمدرضا رحیم‌زاده، مهنام نجفی، سیده میترا هاشمی)

من واقعاً معتقدم که معماری بسیار مهم است. من با اندیشهٔ وینستون چرچیل مبنی بر این که «نخست ما ساختمان‌هایمان را شکل می‌دهیم و سپس ساختمان‌ها ما را شکل می‌دهند» موافقم. یکی از جنبه‌های تأسف‌برانگیز امروز این است که به حد کافی منتقد معماری وجود ندارد. ضروری است که افشاگری و نقد دربارهٔ اثر معماری {در رسانه‌ها} پوشش داده شود، چرا که معماری نقشی بسیار مهم در شیوهٔ زندگی ما دارد. وقتی یک بنای عالی تحقق می‌یابد باید پوشش داده شود و مورد تحلیل و مطالعه قرار گیرد. {ساخته شدن یک بنای عالی} اتفاق نادری است و صرفاً نتیجهٔ زحمت یک معمار مستعد نیست، بلکه نتیجهٔ تلاقی یک کارفرمای عالی و یک معمار مستعد است. (در گفتگو با Andrew Caruso، منتشر شده در سایت National Building Museum، سال ۲۰۱۲)