من همیشه یک طراح بسیار زمینهمحور بودهام. کار من از زمینهٔ خاص خود کمک میگیرد تا فضاهایی خلق کند که در مقیاس {خود} درست، معنادار و انسانی احساس شوند. اگر شما {کار خود را} با اولویت بستر آغاز کنید، هر چیز دیگر تبدیل به پاسخی مستقیم به آن مکان خاص تبدیل میشود. به نظر من مهم است که با منظر -ساخته شده یا مصنوعی- {موجود} رقابت نکنیم و جایگاه معماری را در زمینهٔ بزرگتر به رسمیت بشناسیم. (در گفتوگوی منتشر شده در وبسایت designboom، سال ۲۰۲۰)
برچسب: منظر
من فکر میکنم که معماری به همان انگیزه و خواست انسانی تعلق دارد که نقاشی یا مجسمهسازی یا سینما و نوشتن -ادبیات- به آن مربوط است. معماری به نیاز انسان برای ادراک و بیان تعلق دارد. من هیچ فاصلهای میان نقاشی و مجسمهسازی و معماری نمیبینم. مجسمهسازانی هستند که معمار شدند، برای نمونه من لااقل یکی از آنها را میشناسم. با این حال معمولاً فاصلههایی مصنوعی ایجاد میشود و این باعث تأسف است.
همچنین بحثهایی هست دربارهٔ معماری به منزلهٔ مانعی برای بیان آزاد در موزهها؛ من بخشی از آن را در سانتیاگو و همچنین موزهٔ اوپورتو احساس کردم. و بعضی مواقع این بحثها به رد کلی معماری نزدیک میشود.
برخی از موزههای معاصرتر فضای صنعتی را برمیگزینند و آن را برای ایجاد یک موزه تعدیل میکنند. برخی هم فضای موزه را از بیرون میبندند، گویی که نمیخواهند منظر بیرونی مزاحمشان شود. من بابت این موانع {ایجاد شده برای معماری} متأسفم. (در گفتوگو با Dawne Mccance، منتشر شده در مجلهٔ Mosaic، شمارهٔ ۴، دورهٔ ۳۵، سال ۲۰۰۲)
در همین روزها هم حوزههای معماری، اوربانیسم و منظر در حال انحلال هستند. در عین حال ما در دنیایی که تدریجاً تخصصی شده زندگی میکنیم، دنیایی که افراد دارای دانش عمومی {یا جنرالیستها} دانشی اندک راجع به همهچیز دارند، اما دانششان {برای داشتن تخصص} راجع به هیچچیز کافی نیست. مهمترین نقش معمار این است که معادل یک کارگردان سینما باشد.
{…} در یک پروژهٔ فرهنگی معمولی شاید در حدود سی متخصص از حوزههای متفاوت وجود دارد؛ از جمله متخصص آکوستیک، مشاور آببندی، مشاور دسترسیهای عمودی، مشاور نما، {…} و مخصوصاً مشاور کنترل آفات! اما حقیقت این است که یک جنرالیست هیچگاه نمیتواند به قدر کافی در حوزههایی عمیق شود که از حیث علمی برای پشتیبانی از پروژههای بزرگتر و پیچیدهتر از قبل تکامل یافتهاند، با این حال شما همچنان برای سازمان دادن به متخصصان به معمار نیاز دارید. (در گفتوگو با Anthony Vidler، منتشر شده در مجلهٔ Log، ش ۲۸، سال ۲۰۱۳)
ما نقاط اوج این معماری {=معماری تاریخی ایران} را میشناسیم، اما نقاط غیر اوجش را نمیشناسیم. یک جاهایی را هم نمیشناسیم، بیجهت به آن بیتوجهی یا کمتوجهی میکنیم. مثلاً در دورهٔ قاجار تمام تجربههای تاریخی ما، در حد اعلای شکوفایی خودش است؛ من این را در روستایی به اسم لافت در کنار خلیج فارس دیدم که الان هم هست. {…} این معماری سراسر خلاقیت و شکوفایی است. آرزو میکنم که الان کمی از آن شعور اینجا بود. یک دهی است که در دورهٔ قاجار ساخته شده، بعد هم در دورهٔ معاصر متروک شده است. از همان اقلیم یا وقایع دیگر مثلاً تحولات تکنیکی که در دورهٔ قاجار برای سقفهای دهانهٔ بزرگ اتفاق افتادند، شروع کرده است؛ مثل تیمچهٔ امینیان کاشان که در دهنهٔ پانزده متری طاق زده شده است. {…} خلق زیبایی با خاک، بدون خرج کردن پول زیاد. پولی آنجا {=لافت} خرج نشده است؛ یعنی هیچ چیز تزیینی آنجا وجود ندارد. یک کتیبه یا یک نقاشی وجود ندارد، همهاش حجم و جای آسایش خلق شده است. در این روستا معمار باد را میشناسد، جهت خورشید را می شناسد، زیبایی را میشناسد.
یا مثالی دیگر اینکه من اصالتاً طالقانی هستم و ده ما، کرکبود، با آن خانه گِلیها پُر از آثار هنری بود؛ آن موقع همهٔ معمارها منظر را میشناختند {…} تابستان را میشناختند. بهار را میشناختند و فضا خلق میکردند؛ یعنی هیچ کس نمیرفت برای خودش خانه بسازد. پولش را برای مصالح حرام کند. هیچ کس پولش را نمیداد به آدم ناوارد بسازد. هر کس قدر سرمایهاش را میدانست. پولش را به کنندهٔ کار میداد.
من مطمئنم معمار در دهِ ما زندگی نمیکرد، او نابغهای بود که میرفتند از او وقت میگرفتند، او را میآوردند که در دهِ ما کار کند. همین اتفاق هم در دهِ لافت افتاده است، همین اتفاق هم در کاشان افتاده است. شاید چه بسا آن کسی که تیمچهٔ امینیان را ساخته در یک روستایی هم خانه ساخته بوده است. در گذشته این اتفاق افتاده که نان هر کس که هنر داشت داخل روغن بود. هر کس بی هنر بود فقیر و بدبخت بود. الان درست برعکس شده است. هر کس که ریاکار است و هنری ندارد، نانش در روغن است. هر هنرمندی بغض کرده یک جا نشسته است. (در گفتگو با علی کیافر در سال ۱۳۹۰، منتشر شده در کتاب «آتشگهی در خواب آتشها»)
[et_pb_section admin_label=”Section” fullwidth=”off” specialty=”off” transparent_background=”off” background_color=”#ffde00″ allow_player_pause=”off” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” padding_mobile=”off” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on” make_equal=”off” use_custom_gutter=”off”][et_pb_row admin_label=”Row” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on” use_custom_gutter=”off” padding_mobile=”off” allow_player_pause=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” make_equal=”off” parallax_1=”off” parallax_method_1=”off” column_padding_mobile=”on”][et_pb_column type=”4_4″][et_pb_post_title admin_label=”Post Title” title=”on” meta=”off” author=”on” date=”on” categories=”on” comments=”on” featured_image=”on” featured_placement=”below” parallax_effect=”on” parallax_method=”on” text_orientation=”center” text_color=”dark” text_background=”off” text_bg_color=”rgba(255,255,255,0.9)” module_bg_color=”rgba(255,255,255,0)” title_all_caps=”off” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid” title_line_height=”1.3em” title_font_size=”26″ meta_font_size=”10″] [/et_pb_post_title][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section][et_pb_section admin_label=”Section” fullwidth=”on” specialty=”off” transparent_background=”off” background_color=”#222222″ allow_player_pause=”off” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” padding_mobile=”off” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on” make_equal=”off” use_custom_gutter=”off” custom_padding=”0px|0px|0px|0px”][et_pb_fullwidth_header admin_label=”Fullwidth Header” title=”حسین رهنما” background_layout=”dark” text_orientation=”center” header_fullscreen=”off” header_scroll_down=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” content_orientation=”center” image_orientation=”center” custom_button_one=”off” button_one_letter_spacing=”0″ button_one_use_icon=”default” button_one_icon_placement=”right” button_one_on_hover=”on” button_one_letter_spacing_hover=”0″ custom_button_two=”off” button_two_letter_spacing=”0″ button_two_use_icon=”default” button_two_icon_placement=”right” button_two_on_hover=”on” button_two_letter_spacing_hover=”0″ title_font_size=”19″] [/et_pb_fullwidth_header][/et_pb_section][et_pb_section admin_label=”Section” fullwidth=”off” specialty=”off”][et_pb_row admin_label=”Row” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on” use_custom_gutter=”off” custom_padding=”0px||0px|” padding_mobile=”off” allow_player_pause=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” make_equal=”off” parallax_1=”off” parallax_method_1=”off” column_padding_mobile=”on”][et_pb_column type=”4_4″][et_pb_text admin_label=”Text” background_layout=”light” text_orientation=”right” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”]
نحوهی مواجهه و رفتار انسان با طبیعت با شروع انقلاب صنعتی به کلی متحول شد و نگاه انسان به طبیعت از یک موجود که خود جزئی از طبیعت بود به موجودی مسلط بر طبیعت تغییر کرد و انسان به خود اجازه داد تا هر گونه که میخواهد در آن دخل و تصرف کند. پیامد این دخل و تصرفها تغییر طبیعت و به ویرانی رفتن آن بوده که امروزه به صورت مسائل و مشکلات زیستمحیطی متعدد، زندگی تکتک انسانها را در سرتاسر جهان تحت تأثیر قرار داده است.
در کتاب اندیشهٔ منظر، نویسنده با بررسی موشکافانهی وجوه تاریخی و فلسفی تغییر این رفتار انسان، سعی در عیان کردن فجایع زیستمحیطی ناشی از آن میکند و با ارائهی تعریفی نو از طبیعت، به دنبال ایجاد پیوندی نو میان جوامع انسانی و طبیعت است. بدین منظور وی با بهرهگیری از نمونههای تأثیرگذار نقاط مختلف جهان و از طریق دیدگاه فلسفی هایدگر و دیدگاه جامعهشناسانهی وبلن دستگاه منسجمی را پیریزی میکند تا بتواند از عینک منظر، تعریفی نو و پیوندی دوباره میان طبیعت و انسان برقرار کند. این مهم که وی آن را داشتن اندیشهٔ منظر مینامد به طراح کمک میکند تا از طریق دست یافتن به شناختی ضمنی نسبت به طبیعت، به هنگام مواجهه با آن، منظر متفاوتی را خلق کند که البته تأثیرات منفی دخل و تصرفات گذشته را نداشته باشد.
کتاب اندیشهٔ منظر (Thinking Through Landscape) به قلم آگوستین برک (Augustin Berque) نگاشته شده و به کوشش علی اسدپور ترجمه و توسط انتشارات کتابکدهٔ کسری به چاپ رسیده است. برای خرید اینترنتی کتاب فارسی و دانلود نسخه انگلیسی آن میتوانید به لینکهای زیر مراجعه کنید:
(توجه: لینک خرید کتاب قرارگرفته در این صفحه تنها یک پیشنهاد است و قرارگیری این لینک در ذیل این معرفی به معنای ارتباط گفتار معمار با وبسایت فروشنده نیست. گفتار معمار مسئولیتی در قبال عملکرد فروشنده ندارد و نفعی نیز از این معرفی نمیبرد.)
[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section][et_pb_section admin_label=”Section” fullwidth=”off” specialty=”off”][et_pb_row admin_label=”Row”][et_pb_column type=”1_2″][et_pb_image admin_label=”Image” src=”http://goftaar.ir/wp-content/uploads/2020/01/Book-Intro-31-1-for-web.jpg” show_in_lightbox=”on” url_new_window=”off” use_overlay=”off” animation=”off” sticky=”off” align=”left” force_fullwidth=”off” always_center_on_mobile=”on” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”] [/et_pb_image][/et_pb_column][et_pb_column type=”1_2″][et_pb_image admin_label=”Image” src=”http://goftaar.ir/wp-content/uploads/2020/01/Book-Intro-31-2-for-web.jpg” show_in_lightbox=”on” url_new_window=”off” use_overlay=”off” animation=”off” sticky=”off” align=”left” force_fullwidth=”off” always_center_on_mobile=”on” use_border_color=”off” border_color=”#ffffff” border_style=”solid”] [/et_pb_image][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section][et_pb_section admin_label=”Section” global_module=”4602″ fullwidth=”off” specialty=”off” transparent_background=”off” background_color=”#ffffff” allow_player_pause=”off” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” padding_mobile=”off” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on” make_equal=”off” use_custom_gutter=”off” custom_padding=”0px|0px|0px|0px”][et_pb_row global_parent=”4602″ admin_label=”Row” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on” use_custom_gutter=”off” padding_mobile=”off” allow_player_pause=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” make_equal=”off” parallax_1=”off” parallax_method_1=”off” column_padding_mobile=”on”][et_pb_column type=”4_4″][et_pb_code global_parent=”4602″ admin_label=”Code”]<div id=”sabavision_zone_2213-Z864_plate” zone_id=”2213-Z864″></div>[/et_pb_code][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section][et_pb_section admin_label=”Section” fullwidth=”off” specialty=”off” transparent_background=”off” background_color=”#ffde00″ allow_player_pause=”off” inner_shadow=”off” parallax=”off” parallax_method=”off” custom_padding=”0px||0px|” padding_mobile=”off” make_fullwidth=”off” use_custom_width=”off” width_unit=”on” make_equal=”off” use_custom_gutter=”off”][et_pb_row admin_label=”Row”][et_pb_column type=”4_4″][et_pb_button admin_label=”Button” button_url=”https://darbook.org/%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%84%d9%88%d8%af-%da%a9%d8%aa%d8%a7%d8%a8-thinking-through-landscape” url_new_window=”off” button_text=”دانلود رایگان نسخهٔ انگلیسی کتاب” button_alignment=”center” background_layout=”light” custom_button=”on” button_letter_spacing=”0″ button_use_icon=”default” button_icon_placement=”right” button_on_hover=”on” button_letter_spacing_hover=”0″ button_text_color=”#222222″ button_border_color=”#222222″] [/et_pb_button][et_pb_button admin_label=”Button” button_url=”https://is.gd/thinkinglandscape” url_new_window=”off” button_text=”خرید اینترنتی نسخهٔ فارسی” button_alignment=”center” background_layout=”light” custom_button=”on” button_letter_spacing=”0″ button_use_icon=”default” button_icon_placement=”right” button_on_hover=”on” button_letter_spacing_hover=”0″ button_text_color=”#222222″ button_border_color=”#222222″] [/et_pb_button][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]
این اوضاع طعنهآمیزی است که ما {به علت شرایط موجود} نمیتوانیم آنچه دربارهاش حرف میزنیم را عملی کنیم؛ این که اگر شما یک متفکر جلوتر از زمان خود، یا یک معمار با ایدههای غیر معمول باشید، ممکن است دربارهٔ ایدههای خود بنویسید، سخنرانی یا گفتگو کنید، یا آنها را تدریس یا ترسیم کنید، اما در اغلب اوقات شانس بسیار کمی دارید که ایدههای خود را «عملی کنید». به ما کار تجاری چندانی پیشنهاد نمیشود، به نظر میرسد مشتریهای تجاری فکر میکنند به این خاطر که ما مینویسیم و تدریس میکنیم نمیتوانیم متناسب با بودجه از پس کار برآییم، اما ما میتوانیم. با توجه به این موضوع بیشتر آثار ما مربوط به ساختمان دانشگاهها یا کمپهای سنتی امریکایی است (کمپ در لاتین به معنای فضای باز است). این یعنی ما در بیشتر اوقات در نواحی باز و در میان محیط طراحیشده ساختمان میسازیم، جاهایی که ارتباط بسیار ضعیفی با شهرها دارد. و در این نوع پروژهها فرصت برای گفتگویی مستحکم با شهر با هدف برقراری ارتباط، آنطور که ما مطالعه کردهایم وجود ندارد. (در گفتگو با Andrea Tamas در سال ۲۰۰۹، منتشر شده در وبگاه Archdaily)