زها حدید به من نشان داد چگونه با منحنیهای غیرمتقارن کار کنم. او این کار را از نقاشیهای کاندینسکی آموخت. با این حال میخواهم تأکید کنم که من به یک نظم هندسی خاص محدود نمیشوم. بیان معماری باید در سازمان فضایی آن یافت شود. پس بناها میتوانند هم به شکل جعبه و هم به شکل حباب ظاهر شوند. بستگی دارد. موضوع فرم نیست. موضوع رها کردن معماری از ارجاعات سبکی است. من به هیچ یک از سبکها مقید نیستم. (در گفتوگو با Vladimir Belogolovsky، منتشر شده در وبسایت مجلهٔ Azure، سال ۲۰۲۳)
برچسب: کاندینسکی
اگر هنر قبل از انقلاب را بررسی کنیم، ناچاریم به این نتیجه برسیم که اگر انقلاب در ایران به وقوع نمیرسید، هنر ایران ملغمهای بود از فرهنگ التقاطی غربی که رگههایی از هنر بومی خود را هم در برمیگرفت تا هنری توریستی و بامزه ارائه دهد. این شکل غالب رفتاری هنرمندان قبل از انقلاب است. به غیر از استثناها. آنها اینطور تربیت شدند، شرایط زمان اینگونه اقتضا میکرد. البته در آن دوره هم کارهای بسیار عمیقی از هنرمندانی چون زندهرودی، پیلارام، ممیز، مثقالی و قندریز هم دیده میشود، اما فکر میکنم قبل از انقلاب مفهومی به نام فرهنگ مستقل ایرانی در ذهن کسی نبود. آرت به معنای اشاره به طیفی بود از رضا عباسی بدون هیچ فاصله تا اندی وارهول. در دانشکدهها میگفتند هنر اسلامی تجریدی است، و مثلاً کاندینسکی هم همینطور. این غلط مصطلح وجود داشت.
وقوع انقلاب و پدید آمدن تئوریسینهایی که هنر اسلامی- ایرانی را به خوبی میشناختند، سبب شد این فکر جدی شود که آیا واقعاً هنر ایران ادامه منطقی هنر غرب است و جکسون پولاک همان کاری را میکند که رضا عباسی میکرد؟ این مفهوم زمان شاه وجود نداشت و انقلاب در پدید آمدن این تفکر بیتاثیر نبود. ایزوله بودن ما به مدت ده دوازده سال باعث شد تئوریسینها به این سوالها فکر کنند. بحثهایی به طور جدی مطرح شد و نتیجه حاصل این بود که شرق و غرب ادامه منطقی همدیگر نیستند. البته رویهٔ نسل قبل از من ایراد نیست. هر زمانی اقتضای خاصی دارد. من روی شانههای ممیز ایستادهام و اگر او گرافیک را آغاز نکرده بود، من و امثال من باید از صفر شروع میکردیم. این جبر زمان است، من در زمانی ایستادهام که امکان انجام چنین کارها برای من وجود دارد. ممیز و هم نسلانش بستر فکری توجه به هنر ایرانی در گرافیک را فراهم آوردند. (در گفتگو با شاهین امین و سارا امتعلی، منتشر شده در روزنامهٔ اعتماد، سال ۱۳۸۵)