دسته‌ها
توشیکو موری

توشیکو موری: جزئیات است که حامل ایده‌ها و نیت‌هاست

جزئیات جایی است که کانسپت، تکنولوژی، مهندسی، تکتونیک، ماتریالیته، همگی در هم ترکیب می‌شوند. در پروژه‌های متفاوت، ما بر روی جزئیات متفاوت تمرکز می‌کنیم. گاهی یک پروژه می‌تواند به شکل وسواس‌گونه‌ای پرجزئیات باشد؛ گاهی اوقات جزئیات یک پروژه می‌تواند بسیار ضعیف و بی‌قاعده باشد. روش‌های مختلفی در این که چگونه به جزئیات بپردازیم وجود دارد.

ایده‌ها در جزئیات است. فرم فرم است، می‌آید و می‌رود؛ اما برای من، جزئیات است که حامل ایده‌ها و نیت‌هاست. (در گفت‌وگو با Vladimir Belogolovsky، منتشر شده در وب‌سایت archdaily، سال ۲۰۱۶)

دسته‌ها
یوجین تسوی

یوجین تسوی: مهم‌ترین ویژگی‌ای که در حرفهٔ معماری باید داشت شخصیتی حواس‌جمع، صمیمی و خوش‌برخورد است؛ شخصیتی که به سرعت ایده می‌گیرد و توانایی ترسیم فوری کانسپت‌ها را دارد

مهم‌ترین ویژگی‌ای که در حرفهٔ معماری باید داشت شخصیتی حواس‌جمع، صمیمی و خوش‌برخورد است؛ شخصیتی که به سرعت ایده می‌گیرد و توانایی ترسیم فوری کانسپت‌ها را دارد. شما باید به آموزش دادن به دیگران، یعنی معلم دیگران بودن، و به این که دست دیگران را بگیرید و چیزی را به آنها توضیح دهید که هیچ درکی از آن ندارند علاقه داشته باشید.

این یک فرایند آموزشی است و هرکس باید صبور و دوستدار و با توانایی تجسم واضح باشد و بتواند دلیل و منطق پشت یک طراحی و فرایند توسعهٔ {طرح} را {به دیگران} توضیح دهد. این یک ویژگی مهم معماری است؛ {لزوم داشتن} شخصیت معمارانه و عشق به تدریس. (در گفت‌وگو با Don Ambrose، منتشر شده در ژورنال Roeper Review، سال ۲۰۲۲)

دسته‌ها
سرگی چوبان

سرگی چوبان: معماری مادی‌ترینِ هنرهاست

مهم‌ترین چیز {در معماری من} نگرشی هوشیارانه نسبت به مادیت {یا ماتریالیته} است. مادیت است که حجم بنا، برجستگی سطح، بافت، نسبت سطوح باز به بسته و غیره را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ماده {یا ماتریال} مهم‌ترین مؤلفهٔ یک بناست. دست یافتن به جذاب‌ترین فضاها همیشه ممکن نیست، چرا که معماران اغلب در سخت‌ترین چارچوب‌ها محدود می‌شوند، البته که ما باید بر آنها فائق آییم. {گاهی} پیش می‌آید که حتی ایجاد یک فضای با ارتفاع دوبرابر معمول {دابل‌هایت} غیر ممکن است. با این حال مادیت همیشه با شماست. پس نگرشی دغدغه‌مند نسبت به مادیت مهم‌ترین چیز است. و همهٔ آنچه بالاتر ذکر شد در این کانسپت قرار می‌گیرد، {از کلان‌ترین اجزاء} تا برسد به دستگیرهٔ در.

معماری مادی‌ترینِ هنرهاست و مستقیماً به ماتریال‌هایی که معمار به کار برده وابستگی دارد. نگرش هوشیارانه و آشکار نسبت به ماتریال‌ها مهم‌ترین چیز است. در همین راستا، من توجه ویژه‌ای به بناها و دیتیل‌های سه معمار دارم؛ اوتو واگنر، لویی کان و پل رودولف. (در گفت‌وگو با Vladimir Belogolovsky، منتشر شده در وب‌سایت archdaily، سال ۲۰۲۱)

دسته‌ها
برنارد چومی

برنارد چومی: معماری‌ای که کانسپت نداشته باشد معماری نیست

چندی پیش {نوشتهٔ} نیکولاس پوزنر را بازمی‌خواندم و آنجایی که او ادعا می‌کند یک انباری دوچرخه ساختمان است و یک کلیسای جامع معماری است، من در پاسخ به او می‌گویم که انباری دوچرخه‌ای که کانسپت داشته باشد معماری است و کلیسای جامعی که کانسپت نداشته باشد معماری نیست.

موضوع معماری فقط فرم نیست، معماری دربارهٔ کانسپت و ایده‌هاست و همچون بسیاری از رشته‌های دیگر، معماری هم باید کانسپت و ایده‌هایش را تجسم ببخشد. معماری‌ای که کانسپت نداشته باشد معماری نیست.

بعضی از آثاری که اطرافتان می‌بینید با الگوریتم‌های فوق‌العاده پیچیده و نقطهٔ توقف و چیزهایی از این قبیل، شکل دارد اما کانسپت ندارد. این آثار معماری نیستند اگر کانسپت یا ایده نداشته باشند. (در گفت‌وگو با پیتر آیزنمن، منتشر شده در مجلهٔ Log، ش ۲۸، سال ۲۰۱۳)

دسته‌ها
موشه سفدی

موشه سفدی: ما معماران بر وضعیت روحی ساکنان بناهایمان تسلط داریم

چند سال پیش از من خواستند تا برای یک موزه طرح‌هایی بکشم. {…} من چند اسکیس از اتاق‌هایی زدم که سقف و کف با انحاء به دیوارها می‌رسید و پوشش اتاق از گچ سفید بود. ایدهٔ اصلی این بود که حضور اتاق برای مخاطبان موزه محسوس نباشد. نور همه‌چیز را همچون یک رحم شستشو می‌داد. آن زمان فکر می‌کردم که این محیطی ایدئال {برای موزه} است: معماری‌ای که وقتی برای مشاهدهٔ نقاشی‌ها و مجسمه‌ها می‌آیید به طور کامل ناپدید می‌شود. تجربهٔ این بنا همچون حضور داشتن در یک تخم مرغ می‌بود، تخم مرغی که از دیوارهایش آثار هنری پیش چشم شما معلق بود. {…}

بعدها اما کانسپت خود را زیر سوال بردم. {…} چگونه می‌توان بدون انکار وجه مادی یک فضای معماری آرامش و ملایمت کامل در یک محیط خلق کرد؟ به طوری که {در مورد موزه} از مغلوب بودن معماری‌مان {در برابر آثار هنری} مطمئن باشیم. چه ابزاری برای ایجاد آرامش و ملایمت در دسترس معماران وجود دارد؟

بعد فهمیدم که در مقام معمار ما مهار و تسلط بسیار زیادی بر وضعیت روحی و خلق و خوی {ساکنان بناهایمان} داریم. ناراحتی، افسردگی، ترس، آرامش. نکتهٔ اصلی در مورد نمایش مجموعه آثار هنری آن موزه آرامش بود. شکل‌های نرم، مثل سقف گنبدی‌شکل، آرامش‌دهنده هستند. پرتو نور بر شکل‌های نرم نیز آرامش‌بخش است.

شکل‌های هندسی زاویه‌دار و هر نوع سایهٔ شدید باعث ناآرامی در فضا می‌شود. بنابراین {برای فضایی چون موزه} باید از ایجاد سایه خودداری و از شکل‌های منحنی، نرم و نور پراکنده و غیر مستقیم استفاده کرد. آنگاه است که آثار هنری خود را نشان خواهند داد. اولویتی که به آثار هنری می‌دهید به معنی بی اهمیت بودن کف چوبی یا رگه‌های چوب {سطوح} یا مثلاً بافت بتنی، که به شما می‌گوید چیزی هست که سقف بالای سرتان را نگاه داشته، نیست. همهٔ اینها به شما کمک خواهد کرد تا آنچه می‌خواهید را انجام دهید، یعنی تمرکز بر آثار هنری. (در گفتگو با Dan Turner، منتشر شده در کتاب Sadie’s Gallery، سال ۱۹۸۹)

دسته‌ها
محمدرضا نیکبخت

محمدرضا نیکبخت: ما یا کارهایمان کپی است، یا اندیشه‌هایمان

امروزه {…} با یک جستجوی ساده در اینترنت دربارهٔ یک اثر معماری که در حال شکل‌گیری است می‌توان بسیاری نمونهٔ مشابه یا حتی عین به عین پیدا کرد. به خاطر همین خود به خود ما مؤلف نیستیم. من تقریباً اصلا معمار مؤلف سراغ ندارم، دست‌کم پس از انقلاب که این‌گونه شده است. اما می‌توانم کمی به پیش از انقلاب تکیه کنم. ما یا کارهای کپی داریم یا اندیشه‌هامان کپی است. اندیشهٔ اصیل در معماری نداریم که یک معمار به عنوان معمار مؤلف با اندیشهٔ اصیل بتواند کاری انجام دهد. تقریباً که نه، تحقیقأ این را نداریم. در بهترین حالت اندیشهٔ آن کپی است اما پروژه‌اش کپی نیست که این را هم بسیار کم می‌توان پیدا کرد. (در گفتگوی منتشر شده در کتاب «گفتگو با معماران»، به کوشش جلال حسن‌خانی و رامین جلیله‌وند، سال ۱۳۹۸)

دسته‌ها
علیرضا تغابنی

علیرضا تغابنی: معماری ما با دنیا در یک راه نیست هر دو در یک زمان هستیم اما در دو تاریخ مختلف زندگی می‌کنیم

بعد از دوران مدرن و پست‌مدرنیسم فلسفی و آشنایی با متون غربی جدید افرادی مانند آیزنمن، موتور متحرک ایده‌هایی از جنس فلسفی شدند و سعی می‌کردند موضوعاتی خارج از معماری را وارد پروژه‌هایشان کنند  که الزاماً خردگرا نباشد. ایده‌های امروز راه حل و استراتژی برای راه حل مسئله است و به فلسفه و مسائل شخصی ذهن معمار کاری ندارد. باید دید ایدهٔ معماری برای محیط زیست و روش زندگی چه راه حلی دارد. پس از وضع فعلی و مطرح شدن مسائل جدید سیاسی و اقتصادی و محیط زیستی مسئلهٔ اصلی پیدا کردن راه حل است. زمانی جدا کردن عملکردها و دیاگرام حبابی کاربری‌ها، ایدهٔ اصلی اصلی معماری را تشکیل می‌داد. در مرحلهٔ بعد کانسپت معماری موضوعی مجرد از معماری بود و پس از آن نطفهٔ پروژه از مسائل حسی معمار نشئت گرفت.

امروز پارادایم جهانی این است که چه راه حلی برای مسائل داریم؟

در ایران تقویم واقعی ما با تقویم واقعی دنیا هم‌فاز نیست. مسائل ما و جهان منطبق بر هم نیست. معماری ما با دنیا در یک راه نیست. به عنوان مثال حساسیت ما نسبت به انرژی مانند دنیای غرب نیست. هر دو در یک زمان هستیم اما در دو تاریخ مختلف زندگی می‌کنیم. برای مثال در ایران مردم از ساختن بنای باشکوه خوشحال می‌شوند، اما در اروپا پروژه‌های مشابه مورد سوال مردم قرار می‌گیرد و انتقاد می‌شود زیرا پرخرج هستند. (در گزارش مجلهٔ معمار از میزگردی با موضوع معماری و ایده، ش ۹۱، سال ۱۳۹۴)

دسته‌ها
فرهاد مشیری

فرهاد مشیری: من یک نقاشم، کارم همه‌اش راجع به ساده کردن است

در واقع من یک نقاشم، کارم همه‌اش راجع به ساده کردن است. یک بار اتفاق بامزه دیگری برایم افتاد. روزی در تاکسی نشستم و راننده سر صحبت را باز کرد. پرسید کارتان چیست؟ گفتم من یک آرتیست‌ام، نقاشم. گفت: خب چطوری نقاشی می‌کنی. اولش ماندم چه بگویم. پرسید کوبیسم؟ گفتم نه نه، گفت سوررئال؟ گفتم نه، گفت حتما رئال! گفتم نه. گفت آها، شما کانسپت‌اید. گفتم آره خودشه. کانسپت‌ام. کانسپت کار می‌کنم و واقعا هم کارم کانسپت است! کلی گویی مضحکی است؛ ولی کانسپت کار می‌کنم. کانسپچوال آرت نیست، کانسپت است.

{…} بیشتر وقت‌ها دارم پرسه می‌زنم. با مردم عادی سروکله می زنم، با کاسب‌ها، با فروشنده‌ها و نه با روشنفکرها! خیلی دور نمی‌ر‌وم. {…} اگر بخواهم از یک زاویه خیلی ساده‌تر توضیح بدهم، باید بگویم یک هنرمند ممکن است به شما بگوید پرتره‌تان را به خوبی می‌کشد. من وارد خانه‌تان می شوم. می‌بینم در خانه‌تان یک صندلی هست، یک میز و برخی اشیا که حسی در آن هست که من شما را در آن می‌بینم. سلف‌پرتره شما در این اشیا و وسایل هست. نشان دادن اینها، فرقی ندارد با اینکه من بیایم پرتره شما را بکشم. من اگر بیایم پرتره شما را به زیبایی بکشم، چه حقیقتی را درباره‌تان بازگو کرده‌ام؟ چیزی نگفته‌ام، فقط از خود تعریف کرده‌ام که چقدر چشم و ابروی شما را زیبا کشیده‌ام. (در گفتگو با پرویز براتی، منتشر شده در روزنامهٔ شرق، سال ۱۳۹۱)

دسته‌ها
محمدرضا نیکبخت

محمدرضا نیکبخت: هرچه جامعه‌ای دموکراتیک‌تر باشد، مردم نقش پررنگ‌تری در معماری دارند

امروزه معماران زیادی هستند که تاثیر خود را به حداقل رسانده و اجازه می‌دهند نیروهای محیطی بر طرح غالب شده و اثر را شکل دهند. هم‌اکنون هنرمندانی هستند که برای خلق اثر هنری خود از مردم کمک می‌گیرند. در طول تاریخ اصالت هستی در دوره‌ای بر پایهٔ خدا بوده، بعد انسان‌محور شده است و چهرهٔ اومانیستی گرفته و امروزه به چهرهٔ دمکراتیک تغییر می‌کند. هرچه جامعه‌ای دموکراتیک‌تر باشد، مردم نقش پررنگ‌تری در معماری دارند. به طوری که در بعضی کشورهای غربی مردم تصمیم می‌گیرند که در محله‌شان چه نوع ساختمانی ساخته شود و معمار در جلسات ژوژمان از پروژه خود دفاع می‌کند و در نهایت مردم تصمیم‌گیری می‌کنند که ساختمان ساخته شود یا نه؟ این موضوع نشان می‌دهد که اصالت فردی هنرمند در بستر مردم استحاله می‌شود و معمار می‌تواند به دنبال ارزش‌هایی که در پشت مردم و یا قوم مثل لایه‌های پس‌زمینهٔ ذهنی جغرافیا و تاریخ بگردد و به عنوان ابزار کانسپت بهره بگیرد. (در جلسه با کوروش رفیعی، حمیدرضا ناصر نصیر، رضا نجفیان پیرامون موضوع ایده، منتشر شده در مجلهٔ شارستان، شمارهٔ ۳۴ و ۳۵، سال ۱۳۹۰)