خداوند میفرماید همهچیز در دنیا آیه و نشانه است «سَنُرِیهِمْ آیَاتِنَا فِی الْآفَاقِ وَفِی أَنْفُسِهِمْ» یعنی هنر اسلامی باید سمبلیک و تمثیلی باشد؛ یعنی انسان را از ظاهر به باطن هدایت کند نه مثل امروز فرمالیسم در جامعه حاکم است. فرمالیسم در معماری یعنی بتپرستی و بتسازی. معماری فقط کالبد بنا، شهرتطلبی و بازی با فرمها برایش مطرح باشد، بتتراش است و آن چیزی که ایجاد میکند بت است، بنابراین در بسیاری از شهرهای ما پر از بت و بتسازی شده و این عینه ظاهربینی و ظاهرفریبی است. همانگونه که جناب سعدی میگوید: «هرگز اگر راه به معنی برد/ سجده صورت نکند بتپرست.» ما در شهر میبینیم که سجده به صورت میکنند چون هواهای نفسانی، شکلها و فرمهای حسی و غریزی به آنها تبدیل شده است و صرفا تجاری هستند. یا جناب مولانا میگوید: رو به معنی کوش ای صورتپرست تا نباشی بتتراش و بتپرست. این موضوعی است که در طراحی معماری و شهرسازی ما یعنی ظاهرسازی و حس غریزی وجود دارد زمانی هم که بتپرست باشی معماری وشهرسازی که هم انجام میدهید بتتراشی است. (در گفتگو با مریم علیبابایی، منتشر شده در وبگاه خبرگزاری مهر، سال ۱۳۹۷)
دستهها
عبدالحمید نقرهکار: فرمالیسم در معماری یعنی بتپرستی و بتسازی
فرمالیسم در معماری یعنی بتپرستی و بتسازی. معماری فقط کالبد بنا، شهرتطلبی و بازی با فرمها برایش مطرح باشد، بتتراش است و آن چیزی که ایجاد میکند بت است.