داستان هنرمند: ایو کلاین

تحریریهٔ وب‌سایت گفتار

ایو کلاین در سال ۱۹۲۸م در نیس فرانسه در خانواده‌ای هنرمند متولد شد. با این وجود اینکه پدر و مادرش هر دو نقاش بودند، او هیچ نوع آموزش هنری رسمی از خانواده‌اش دریافت نکرد. در سال‌های ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۶م در مدرسه ملی نیروی دریایی تحصیل کرد. ایو کلاین برجسته‌ترین، تاثیرگذارترین و بحث‌برانگیزترین نقاش فرانسوی‌ای بود که در دهه ۱۹۵۰م به شکوفایی رسید. او بیشتر از همه به خاطر استفاده‌اش از تنها یک رنگ خاص آبی پر رنگ به یاد آورده می‌شود. رنگی که از آن کلاین شد و بعدها به اسم آبی کلاین بین‌المللی نامیده شد. اما موفقیت زندگی حرفه‌ای‌اش که متاسفانه کوتاه بود در گروی یورش بردن او به بسیاری از اندیشه‌هایی است که مبنای اساسی نقاشی اننتزاعی را تشکیل می‌داد. نقاشی انتزاعی که در سال‌های دهه ۱۹۵۰م هنر فرانسه را به تصرف در آورده‌بود، به طرز غیرقابل تغییری بر این فرض استوار بود که یک هنرمند می‌تواند با مخاطب از طریق نیروی شکل انتزاعی ارتباط برقرار کند. اما منتقدان هنر انتزاعی مدرن همواره بر این عقیده بوده‌اند که مخاطبان، مانند مریدان وفادار یک خدای دروغین، زحمت بیشتری از خود هنرمند می‌کشند و به جای اینکه احساس هنرمند را کشف کنند با احساسات خودشان به فرم‌ها معنی می‌دهند. از این منظر، نقاشی‌های آبی تک‌رنگ کلاین را می‌توان کنایه‌ای به هنر انتزاعی تلقی کرد، چون نه‌تنها این نقاشی‌ها حاوی هیچ نوع شکلی نیست بلکه کلاین تاکید می‌کرد که اصلا هیچ چیز آنجا نیست، فقط «فضای خالی» وجود دارد.
تصاویر کلاین را می‌توان به شیوه ضد و نقیضی نیز تفسیر کرد. کلاین حقیقتا شیفته اندیشه‌های رازآلود و عرفانی و مفاهیم بی‌نهایت، غیرقابل تعریف و مطلق بود و استفاده‌اش از یک آبی پررنگ می‌تواند به مثابه تلاشی باشد که بیننده را از تمام اندیشه‌های تحمیلی رها کند و به ذهنشان اجازه بلندپروازی بدهد. چرا که به عقیده کلاین، خطوط در نقاشی نوعی «میله‌های زندان» به شمار می‌رفتند و تنها رنگ به مسیر آزادی منتهی می‌شد. کلاین به مذهب شرق علاقه داشت و ورزش جودو را از جوانی آغاز کرد و در ۲۵ سالگی کمربند مشکی جودو را گرفت. بسیاری کلاین را مخالف اصلاحات و فریبکار می‌دانستند و به خاطر عقایدش محکومش می‌کردند اما ایجاز، هوش و زیبایی اغواگرانه اکثر آثارش همچنان منبع الهام بسیاری از هنرمندان است. (گردآوری و ترجمه از وب‌سایت The Art Story)